Έκθεση για το φώς στο Λαογραφικό Μουσείο

«Μια ιστορία από φως, στο φως» τιτλοφορείται η έκθεση που εγκαινιάζεται την ερχόμενη Δευτέρα 31 Οκτωβρίου στο Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης και θα διαρκέσει ως τον Ιούνιο του ερχόμενου έτους.

Η έκθεση παρουσιάζει την εξέλιξη των φωτιστικών μέσων από τη βυζαντινή περίοδο (4ος-15ος αι.) έως τις μέρες μας. Σ αυτούς τους 17 αιώνες καταγράφεται η χρήση της φωτιάς για φωτισμό, όπως συνέβαινε και στην αρχαιότητα, αλλά και η μεγάλη τομή με την επινόηση του ηλεκτροφωτισμού, χάρη στην οποία άλλαξε ριζικά ο τρόπος που ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται και χρησιμοποιεί τον τεχνητό φωτισμό.
Η ιστορία που «διηγείται» η έκθεση ξεκινά από τους πυρσούς και τα δαδιά, τις εστίες και τα λυχνάρια, τα κεριά και τις καντήλες, συνεχίζεται με τις λάμπες πετρελαίου και φτάνει ως το λαμπτήρα πυράκτωσης, γιατί και αυτός «διά του πυρός» λάμπει.
Για πρώτη φορά μια έκθεση παρουσιάζει πτυχές του τεχνητού φωτισμού, από το λυχνάρι ως τον ηλεκτρικό λαμπτήρα, προερχόμενα κυρίως από τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή της, διερευνώντας πέρα από τη χρηστική και την τεχνολογική, οικονομική, και συμβολική διάστασή τους.
Πλήθος από λυχνάρια, πήλινα ή μετάλλινα, καντήλες γυάλινες απλές ή αναρτημένες σε πολυκάντηλα, κεριά-μελισσοκέρια πλεκτά, αντιπροσωπεύουν έναν ολόκληρο κόσμο από φωτιστικά μέσα για την ικανοποίηση τόσο των καθημερινών οικιακών, επαγγελματικών και εκπαιδευτικών αναγκών, όσο και των λατρευτικών και ψυχαγωγικών.
Η έκθεση αναπτύσσεται σε τέσσερεις ενότητες :
- Φως εκ φωτιάς (Αναφέρεται στην οικειοποίηση της φωτιάς από τον άνθρωπο).
- Ο φωτισμός στο Βυζάντιο (παρουσιάζονται τα ταπεινά ή περίτεχνα φωτιστικά μέσα που αναπτύχθηκαν κατά την Βυζαντινή περίοδο με καύσιμη ύλη το λάδι , το κερί , το ζωικό λίπος και τα ρητινούχα ξύλα)
- Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι Πολιτισμών (Εδώ, σημειώνεται και καταδεικνύεται η παρουσία των λατρευτικών κτιρίων τριών θρησκειών στον αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης. Ως τεκμήρια συμβίωσης τριών διαφορετικών κόσμων, του χριστιανικού, του εβραϊκού και του μουσουλμανικού παρουσιάζονται φωτιστικά σκεύη από την άσκηση της λατρείας τους. Γίνεται αναφορά στην χρηστική και συμβολική διάσταση του τεχνητού φωτός στις τρεις σημαντικότερες θρησκείες που σημάδεψαν τη συλλογική ζωή της Θεσσαλονίκης. Τα ίχνη αυτών των θρησκειών, της Ορθόδοξης Χριστιανικής, της Εβραϊκής και Μουσουλμανικής, που συνυπήρξαν για αιώνες και είναι αναγνώσιμα στη φυσιογνωμία της πόλης)
- Η μεγάλη τομή (Η τελευταία αυτή ενότητα παρουσιάζει τα φωτιστικά σκεύη της παραδοσιακής κοινωνίας με τη χρήση και ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, αέριο), ενώ υπογραμμίζει τη μεγάλη τομή στην εξέλιξη των φωτιστικών μέσων με την επινόηση του ηλεκτρικού λαμπτήρα στο 2ο μισό του 19ου αι. και την ταχεία διάδοση του ηλεκτροφωτισμού).
Τέλος, μία διαδραστική φωτιστική εγκατάσταση, που έχει στηθεί από την εικαστική ομάδα φωτισμού και καλεί τον επισκέπτη να συνθέσει το δικό του φωτεινό γλυπτό.
Τα εκθέματα προέρχονται από τις συλλογές των δύο Μουσείων (Λαογραφικό και Βυζαντινού Πολιτισμού ) και συμπληρώνονται με δάνεια από ιδιωτικές συλλογές και συλλογές άλλων μουσείων (Αρχαιολογικό Θεσσαλονίκης, Μουσείο Μπενάκη, Εβραϊκό Μουσείο , εφορείες αρχαιοτήτων κ.α).
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν στις 19.30 το απόγευμα της Δευτέρας 31 Οκτωβρίου στο Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης (Βας.Ολγας 68) .
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή καθημερινά (εκτός Πέμπτης) από τις 9 π.μ-15.30 μ.μ .με γενική είσοδο 1 ευρώ. Ειδικά κάθε Τετάρτη η έκθεση θα είναι ανοιχτή από τις 9 π.μ-21.30 μ.μ.